เนยฺยนีตตฺถสุตฺเตสุ , เญยฺยํ สทฺทตฺถมตฺตกํ;
เน+ตฺถ วตฺตพฺพอตฺเถน, สุตฺตํ นีตตฺถกํ ภเวติฯ
เอว+มญฺเญสมฺปิ อการนฺตานํ ปุลฺลิงฺคานํ สทฺทานํ รูปนโย กฺริยา+ภิสมฺพนฺโธ จฯ สุคตสทฺทโต ยสฺส สทฺทสฺส วิเสโส อตฺถิ, ตํ วกฺขามฯ อิโต ปรํ ฉฏฺฐิยา จตุตฺถีสมตฺตา ปญฺจมีพหุวจนสฺส จ ตติยาพหุวจเนน สมตฺตา น ตา ทสฺสิยนฺเตฯ
คุมฺพ สิ, ‘‘อโต’’ ‘‘สิสฺสา’’ติ จ วตฺตเตฯ
110. กฺวเจ+วาฯ
อการนฺตโต นามสฺมา ปรสฺส สิสฺส เอ โหติ วา กฺวจิฯ คุมฺเพ คุมฺโพ, คุมฺพาฯ โภ คุมฺพ คุมฺพา, ภวนฺโต คุมฺพา อิจฺจาทิ สุคตสมํฯ เอวํ ผุสฺสิตคฺเค ผุสฺสิตคฺโค, วตฺตพฺเพ วตฺตพฺโพ อิจฺจาทิฯ สิสฺโส+การสฺส นิจฺจตฺตา กตฺถจิ ปกฺเข เอการตฺต+มิท+มารทฺธนฺติ สิสฺโส+การปกฺเข เอว ภวตีติ ‘‘อํ นปุํสเก’’ติ อ+มาเทเสน เอการสฺส นปุํสกวิสเย พาธิตตฺตา ‘‘พหุลํ’’ วิธานา นปุํสเกปิ สุเข ทุกฺเขติ กฺวจิ โหเตวฯ
‘‘โยสฺส’’ ‘‘เฏ’’ติ จ วตฺตเตฯ
135. เอกจฺจาทีห+โต
อการนฺเตหิ เอกจฺจาทีหิ โยนํ เฏ โหติฯ เอกจฺโจ, เอกจฺเจฯ โภ เอกจฺจ เอกจฺจา, เอกจฺเจฯ เอกจฺจํ, เอกจฺเจฯ เอวํ เอส+ส+ปฐมสทฺทานํฯ
โกโธ , โกธาฯ โภ โกธ โกธา, โกธาฯ โกธํ, โกเธฯ
‘‘นาสฺส’’ ‘‘สา’’ติ จ วตฺตเตฯ
107. โกธาทีหิ
โกธาทีหิ นาสฺส สา โหติ วาฯ โกธสา โกเธนฯ อตฺถสา อตฺเถนฯ ‘‘เย อุตฺตมตฺถานิ ตยิ ลภิมฺหา’’ติ อตฺถสทฺโท นปุํสกลิงฺโคปิ ทิสฺสติฯ
‘‘สฺมิโน ฏี’’ติ จ วตฺตเตฯ
175. ทิวาทิโต
ทิวาทีหิ นาเมหิ สฺมิโน ฏิ โหติ นิจฺจํฯ ทิวิ, เอวํ ภุวิฯ เอตฺถฏิมฺหิ นิจฺจํ วการาคโม รสฺโส จฯ เอตฺถ ภูสทฺโท วธูสทฺทสมํฯ
‘‘เว’’ติ วตฺตเตฯ
144. มนาทีหิ สฺมิํ+สํ+นา+สฺมานํ สิ+โส+โอ+สา+สา
มนาทีหิ สฺมิ+มาทีนํ สิ+โส+โอ+สา+สา โหนฺติ วา ยถากฺกมํฯ มโน, มนาฯ โภ มน มนา, มนาฯ มโน, มนํ, มเนฯ มนสา มเนน, มเนหิ มเนภิฯ มนโส มนสฺส, มนานํฯ มนสา มนา มนมฺหา มนสฺมา, มเนหิ มเนภิฯ มนสิ มนมฺหิ มนสฺมิํ, มเนสุฯ